In 1969 werpt Claus het schrikbeeld op van een niet eens zo onwaarschijnlijke onafhankelijke Vlaamse Republiek, een dictatuur waarin commercie en nationalisme hand in hand gaan. De partijleden en de burgers knikken gewillig bij alles wat de leider zegt en wenst. De grens met de realiteit is flinterdun. Denk maar aan de angstdroom van een leidende partij die zich beroept op het Belang van de Republiek Vlaanderen. Denk maar aan de meewarigheid waarmee politici én burgers vreemdelingen en kunstenaars wegwuiven.

‘Een spiegelgevecht’: zo noemde Claus dit stuk zelf. Een soort schijnvertoning dus. De ondertitel geeft het stuk meteen een negatieve bijklank. Bij de eerste lezing lijkt het ook een draak van een stuk te zijn. Gauw blijkt echter dat het een spannende kern bevat. Daarom wil de regisseur het stuk uitbenen en met de vitale brokken aan de slag gaan. Tand om tand is een wervelwind aan toekomstbeelden, met als rode draad de legende van Tijl Uilenspiegel. We volgen het proces van Jan van der Molen, live op de Vrije Vlaamse Televisie. Deze “stinkende adder”, zoals de rechter hem noemt, vermoordde de Grote Vlaamse Leider. Het proces wordt regelmatig onderbroken door reclameboodschappen en muziek. De uitzending gebeurt niet voor niets op een commerciële zender.

Muziek staat, in de gedaante van zanger Jan, centraal in het stuk. Jan wordt getolereerd door de machthebbers. Hij mag even de clown van dienst spelen, maar als het niet lukt om hem voor de kar van de Republiek te spannen, moet hij weg. Dit gevoel overheerst vandaag ook in de cultuursector: wie zijn hoofd boven het maaiveld uitsteekt, moet eraan geloven. De politici schuiven het consensusdenken naar voren om radicale, nieuwe ideeën de kop in te drukken. Op een scherpe, kritische, zelfs af en toe baldadige manier schept regisseur Hildegard De Vuyst een beeld van de veranderende politieke context.

                                                                                                        --- de rechter

Doch laat u niet misleiden: feestelijkheden zijn nooit veraf in deze show! Laat u verleiden, haal uw Vlaamse Leeuw vanonder het stof, smeer uw stem met Vlaamse schlagers en marcheer binnen in onze bruine kroeg. Schuif gerust aan, zoals u elke dag in ochtend- en avondspits doet op Vlaanderens wegen. Maar kom vooral genieten van het schouwspel en maak er samen met de spelers een plezante avond van.